1.) |
HACCP Ekibinin kurulması |
2.) |
Ürünün tanımlanması |
3.) |
Amaçlanan kullanım şeklinin tanımlanması |
4.) |
Akış diyagramının oluşturulması |
5.) |
Akış diyagramının yerinde doğrulanması |
6.) |
Tehlike analizinin yapılması - PRENSİP 1 |
7.) |
Kritik Kontrol Noktalarının belirlenmesi (CCP'ler) - PRENSİP 2 |
8.) |
Kritik limitlerin oluşturulması - PRENSİP 3 |
9.) |
CCP'leri izleme sisteminin oluşturulması - PRENSİP 4 |
10.) |
Düzeltici faaliyetlerin belirlenmesi - PRENSİP 5 |
11.) |
Doğrulama ve geçerli kılma prosedürlerinin oluşturulması - PRENSİP 6 |
12.) |
Doküman ve Kayıt Kontrol yönteminin oluşturulması - PRENSİP 7 |
HACCP SİSTEMİNİN UYGULANMASI
Bir gıda zincirinin herhangi bir aşamasında HACCP uygulamadan önce, o aşamanın Ön Koşul Programlarına (ÖKP), varsa ürün ile ilgili yönetmeliğe ve Gıda Maddeleri Tüzüğüne (Gıda Mevzuatı) göre yönetiliyor olması gerekir. Etkin bir HACCP sisteminin uygulanabilmesi için yönetimin kararlılığı gereklidir. Tehlikelerin tanımlanması, değerlendirilmesi, HACCP sisteminin dizayn edilmesi ve uygulamasındaki diğer işlemler boyunca hammaddeler, girdi ürünler, üretimdeki uygulamalar, tehlikelerin kontrol altına alınmasında üretim proseslerinin rolü, ürünün son kullanım şekli, ürün ile ilgili tüketici grupları ve gıda güvanliğine ilişkin salgın hastalıklar göz önünde bulundurulmalıdır.
HACCP sisteminin amacı CCP'lere odaklanılmasını sağlamaktır.
HACCP her bir özel operasyona ayrı ayrı uygulanmalıdır. Herhangi bir örnek proseste tanımlanan CPP'ler benzer bir prosesteki CCP'lerden farklı özellikler taşıyabilir.
HACCP uygulamaları gözden geçirilmeli ve herhangi bir ürün, proses ya da proses basamağında yapılan modifikasyondan sonra HACCP sisteminde gerekli değişiklikler yapılmalıdır.
Esnek bir HACCP sisteminin uygulanması uygun olduğunda operasyonun boyutları ve yapısı göz önünde bulundurulmalıdır.
1.) HACCP ekibinin kurulması
Etkin bir HACCP planının geliştirilebilmesi için ürün hakkında spesifik bilgi ve uzmanlık gereklidir. Bunun için en uygun yol fonksiyonlar arası bir ekibin kurulmasıdır. Böyle bir uzmanlığın olmadığı durumlarda gerekli bilgiler başka kaynaklardan elde edilmelidir.
HACCP ekibinin seçilmesinden önce yönetimin tüm kademelerinde HACCP'ye başlangıç için tam kararlılığın sağlanmış olması çok önemlidir. Firmanın kararlılığı olmadan HACCP planını uygulamak çok zor hatta imkansız olabilir. Bu çalışmaya başlamadan önce yönetim HACCP uygulaması ile ilgili niyetini tüm personele duyurmalıdır. Firma ve HACCP planının geliştirilmesinde görev alan personel uygulama ile ilgili tam kararlılığa sahip olmalıdırlar.
HACCP uygulamasında ilk iş HACCP planını geliştirecek bilgi ve uzmanlığa sahip bir ekibin kurulmasıdır. Ekipte farklı fonksiyonlarda görev yapan üyeler olmalıdır. Üretim, sanitasyon, kalite güvence, kalite kontrol, bakım, satış pazarlama ve denetim personelini içerebilir. Ekip teknik veri toplayacak, düzenleyecek, değerlendirecek ve tehlikeler ile kritik kontrol noktalarını tanımlayacak olduğundan doğru bir uzmanlık ve tecrübe karışımı gereklidir. Küçük işletmelerde bir kişi değişik rolleri üstlenebilir, eğer gerekli bilgi ve tecrübeye sahipse tek başına HACCP ekibini oluşturabilir. Gerektiğinde dışarıdan danışmanların kullanılması gerekebilir.
Ekipte ayrıca operasyonların değişkenliklerine ve sınırlarına daha aşina olacağından günlük üretim faaliyetleri ile direk olarak ilgilenen personel bulunmalıdır. Bu kişilerin varlığı planı uygulamak zorunda olan kişiler arasında sahiplenme hissini geliştirir. HACCP ekibi problemli konularda bağımsız dış uzmanlara ihtiyaç duyabilir.
Çalışmanın bazı aşamalarında geçici olarak pazarlama, araştırma ve geliştirme, satın alma ve finans gibi diğer bölümlerden bazı personel ekibe dahil edilebilir ama ideal olarak ekipte altıdan fazla eleman olmamalıdır.
Ekip Kompozisyonu
Ekibi seçerken koordinatör aşağıdakilere odaklanmalıdır:
|
Ekip kompozisyonunun çalışma ihtiyaçlarını karşılamasını sağlamak |
|
Gerekli olduğunda ekipte değişiklik önermek |
|
Ekibin çalışmasını koordine etmek |
|
Oluşturulan planın uygulanmasını sağlamak |
|
İşi ve sorumlulukları paylaştırmak |
|
Sistematik bir yaklaşımın kullanılmasını sağlamak |
|
Çalışma kapsamının karşılanmasını sağlamak |
|
Ekip elemanlarının fikirlerini serbest olarak belirtebilmelerini sağlayacak şekilde toplantıları yönetmek |
|
Yönetime çalışma için gerekli zaman, para ve iş gücü tahminlerini sunmak |